Poniżej pierwsza część odpowiedzi
O: Wakacje kredytowe to możliwość zawieszenia płatności 4 rat kredytu w roku 2022 i 4 rat w roku 2023. Zawieszeniu ulega część kapitałowa raty i jest przesuwana na koniec harmonogramu. W okresie korzystania z wakacji nie są naliczane odsetki. W tym miejscu przypominam, że odsetki są naliczane na bieżąco, na podstawie aktualnej kwoty kapitału do spłaty oraz aktualnego oprocentowania. Odsetki nie są naliczone z góry. W efekcie powoduje to znaczne zmniejszenie oprocentowania kredytu w roku 2022 i 2023 oraz średniej wysokości raty w tym okresie. Jak w praktyce wyglądają wakacje, można zobaczyć w kalkulatorze. Trzeba pamiętać, że w okresie korzystania z wakacji kredytowych nadal trzeba będzie opłacać ubezpieczenia i spełniać inne warunki umowy, takie jak wpływ na konto określonej kwoty itp.
O: Wakacje kredytowe, czyli zawieszenie spłaty dostępne będą w przypadku jednej umowy kredytu hipotecznego spełniającego następujące warunki:
– kredyt udzielony w PLN,
– data udzielenia do 1 lipca 2022,
– co najmniej 6 miesięcy do końca spłaty,
– umowa kredytu została zawarta w celu zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych,
– złożenie przez konsumenta wniosku https://wakacjekredytowe.eu/#7
O: Własne potrzeby mieszkaniowe nie mają definicji. Można posiłkować się ustawą o PIT (art. 21, ustęp 25), gdzie występują własne cele mieszkaniowe, jednak prawdopodobnie ustawodawca celowo użył słowa potrzeby. Po konsultacjach doszliśmy do wniosków, że istotne jest, aby w momencie zawierania umowy kredytowej przeznaczeniem kredytu były potrzeby mieszkaniowe. Później potrzeby mieszkaniowe mogą ulec zmianie. Daje to szanse na wakacje nawet w przypadku wynajmu i refinansowania. Zaznaczam, że jest to jedynie własna interpretacja.
O: Wakacje kredytowe nie dają żadnych oszczędności. Jest to po prostu dodanie pustych miesięcy do harmonogramu. Przy założeniu, że oprocentowanie kredytu nie ulegnie zmianie suma odsetek w przypadku skorzystania z wakacji będzie taka sama, jak bez wakacji kredytowych. Jedynym dodatkowym kosztem mogą być ubezpieczenia, które w przypadku skorzystania z wakacji w pełnym zakresie trzeba będzie płacić 8 miesięcy dłużej. Bardzo duże oszczędności, nawet rzędu kilkuset tysięcy złotych mogą pojawić się w przypadku przeznaczenia wolnych środków pozostałych na skutek korzystania z wakacji na nadpłaty kredytu, a następnie kontynuowania nadpłat lub skrócenia okresu kredytowania. Widoczne jest to na poniższej grafice. Można to również policzyć indywidualnie w kalkulatorze. https://wakacjekredytowe.eu/kalkulator/
O: Tak. Ustawa nie różnicuje rodzaju oprocentowania.
Według aktualnych ustaleń okres czasowo stałego oprocentowania ulegnie przedłużeniu w następujących bankach BPS, Citi Handlowy, Credit Agricole, PKO BP. Natomiast w bankach Alior, Millennium, BOŚ, BNP Paribas, ING, mBank, Santander czasowo stałe oprocentowanie nie ulegnie przedłużeniu.
O: W niektórych mediach pojawiły się informacje o negatywnych konsekwencjach skorzystania z wakacji kredytowych w postaci utrudnień w uzyskaniu kolejnego kredytu w przyszłości.
Zapytałem różnymi kanałami (zewnętrznymi i wewnętrznymi) kilkanaście banków o wpływ wakacji kredytowych na możliwość uzyskania kolejnego kredytu w przyszłości. Część banków podała, że nie będzie miało to wpływu na ocenę kredytową, wiele podało, że nie ma jeszcze wytycznych. Informacje o tym, że może mieć to wpływ na decyzję kredytową, pojawiły się tylko w dwóch bankach, z zastrzeżeniem, że nie jest to ostateczne stanowisko banku.
Wakacje kredytowe nie wpłyną też negatywnie na scoring BIK, jednak informacja o korzystaniu z wakacji będzie tam widoczna.
Przypomnę również odpowiedź Podsekretarza Stanu w Ministerstwie Finansów Piotra Patkowskiego na pytanie Senatora Grzegorza Biereckiego o możliwe negatywne konsekwencje skorzystania z wakacji. Według Wiceministra zarówno KNF i UOKiK otrzymały w tej sprawie zalecenia i będą stanowczo reagować na takie działania banków.
Również prezes UOKiK Tomasz Chróstny zapowiedział, że urząd będzie weryfikował działania banków pod względem wpływu wakacji na zdolność. W związku z tym, że prawo do wakacji kredytowych przysługuje bezwarunkowo konsumentom w zakresie jednego kredytu hipotecznego przeznaczonego na cele mieszkaniowe – złożenie wniosku i skorzystanie z wakacji kredytowych nie powinno mieć jakiegokolwiek wpływu na późniejszą ocenę zdolności kredytowej konsumenta. Dlatego zweryfikujemy, czy w tym zakresie banki nie represjonują klientów, którzy skorzystali z ustawowego prawa do wakacji kredytowych.
Wraz z brakiem kryterium dochodowego pozwala to domniemywać, że skorzystanie z wakacji nie utrudni uzyskania nowego kredytu w przyszłości.
O: Refinansowanie wiąże się z ponowną oceną zdolności kredytowej przez nowy bank, do którego kredyt jest przenoszony. Korzystanie z wakacji nie wiąże się z utrudnieniami w refinansowaniu kredytu pod warunkiem posiadania zdolności kredytowej.
O: Według Ustawy zawieszenie spłaty kredytu przysługuje konsumentowi w okresie:
1) od dnia 1 sierpnia 2022 r. do dnia 30 września 2022 r. – w wymiarze dwóch miesięcy;
2) od dnia 1 października 2022 r. do dnia 31 grudnia 2022 r. – w wymiarze dwóch miesięcy;
3) od dnia 1 stycznia 2023 r. do dnia 31 grudnia 2023 r. – w wymiarze miesiąca w każdym kwartale.
O: Według Ustawy należy złożyć do banku wniosek, który będzie zawierał co najmniej:
-oznaczenie konsumenta,
-oznaczenie kredytodawcy,
-oznaczanie umowy,
-wskazanie okresu lub okresów zawieszenia spłaty.
Wymagane jest również oświadczenie, że wniosek dotyczy umowy zawartej w celu zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Oświadczenie powinno zawierać klauzulę o następującej treści „Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń”.
Wniosek można złożyć w postaci pisemnej lub elektronicznej, w tym za pośrednictwem systemu bankowości elektronicznej. Bank ma 21 dni na potwierdzenie, jednak jego brak nie wpływa na rozpoczęcie zawieszenia spłaty kredytu.
Zwracam uwagę, że w części banków są już dostępne wnioski o wakacje. Nie są to jednak wnioski o zawieszenie spłaty wynikające z omawianej ustawy i mogą mieć różne skutki, takie jak zawieszenie spłaty kapitału, ale bez zawieszenia naliczania odsetek. Wspomniana ustawa wchodzi w życie 29 lipca 2022.
Przygotowałem przykładowy wzór wniosku https://wakacjekredytowe.eu/wniosek/
O: Art. 73 ust. 11 ustawy stanowi o przesunięciu terminów, są w tej chwili różne interpretacje jakich terminów będzie to dotyczyło. Według jednego ze stanowisk przesunięciu ulegną wszystkie terminy, według drugiego tylko terminy związane z harmonogramem spłaty. Większa część banków stoi na stanowisku, że przedłużenie będzie dotyczyło tylko harmonogramu. Okres zawieszenia nie wlicza się do okresu kredytowania.
O: Jednym z rozwiązań jest przeznaczenie tych środków na nadpłatę kredytu. Takie są też zalecenia KNF. Skutki w przypadku nadpłaty wolnymi środkami w grudniu 2023 widoczne są w kalkulatorze https://wakacjekredytowe.eu/kalkulator/ Kalkulator umożliwia sprawdzenie różnych scenariuszy nadpłaty, najbardziej opłacalny to, który polega na nadpłaceniu kredytu wolnym środkami powstałymi na skutek wakacji, a następnie regularnym nadpłacaniu lub skróceniu okresu kredytowania. Łącznie pozwala to oszczędzić nawet kilkaset tysięcy złotych. Pojawiają się też pomysły skorzystania z lokat bankowych lub rachunków oszczędnościowych i nadpłacenia kredytu dopiero po okresie wakacji.
O: Osoby chętne do samodzielnej lektury znajdą ustawę pod adresem https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20220001488/O/D20221488.pdf (art. 73, 74, 75 na stronach 35 i 36).
O: Według Ustawy wymagane jest, aby kredyt został udzielony w PLN, przed 1 lipca 2022, do końca okresu spłaty pozostało powyżej 6 miesięcy, a umowa kredytu została zawarta w celu zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Ustawa nie precyzuje takich przypadków jak w pytaniu, jednak według aktualnych ustaleń nic nie stoi na przeszkodzie, aby skorzystać z wakacji w takim przypadku.
O: W przypadku kredytu zakup i na remont/wykończenie najczęściej jest to jeden kredyt hipoteczny, jedna umowa, gdzie środki są podzielone na dwa cele. Nie stoi to na przeszkodzie do skorzystania z wakacji kredytowych.
Jeśli jednak są to dwa kredyty, to z wakacji będzie można skorzystać tylko w przypadku jednej umowy.
O: Ustawa nie wprowadza dodatkowej karencji w całkowitej spłacie kredytu. Oczywiście, jeśli umowa kredytowa przewiduje rekompensatę za wcześniejszą spłatę, to taka opłata zostanie pobrana.
O: Ustawa wchodzi w życie 29 lipca 2022. Ustawa nie precyzuje terminu na składanie wniosków, jednak, aby skorzystać z zawieszenia, najlepiej złożyć wniosek przed datą zapadalności raty. Są też interpretacje, że wniosek należy złożyć przed okresem zawieszenia, co oznaczałoby, że wniosek należy złożyć przed 1 sierpnia, aby skorzystać z zawieszenia w sierpniu.
O: Ustawa nie wymaga oddania nieruchomości do użytkowania. Wymagane jest, aby kredyt został udzielony w PLN, przed 1 lipca 2022, do końca okresu spłaty pozostało powyżej 6 miesięcy, a umowa kredytu została zawarta w celu zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych.
O: Ustawa używa pojęcia własne potrzeby mieszkaniowe, ale nie ma ono definicji. Jeśli celem kupna działki było zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych to według ustaleń, które poczyniłem kwalifikuje się to do skorzystania z zawieszenia raty.
O: Według Ustawy wymagane jest, aby kredyt został udzielony w PLN, przed 1 lipca 2022, do końca okresu spłaty pozostało powyżej 6 miesięcy, a umowa kredytu została zawarta w celu zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Ustawa nie precyzuje takich przypadków jak w pytaniu, jednak mówi o tym, że zawieszenie spłaty kredytu przysługuje konsumentowi tylko w stosunku do jednej umowy zawartej w celu zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych.